Slepe ulice istorije: Elita - Neven Cvetićanin

Nastala kao plod autorovih istraživanja uzroka koji srpsko društvo u modernoj istoriji čine nestabilnim, knjiga Slepe ulice istorije. Elita, (dis)kontinuitet i legitimitet u svom središtu ima pitanja (dis)kontinuiteta i legitimiteta, ali se na njima ne zaustavlja već ispituje moguće i nužne korake koje je neophodno da učine srpske elite kako bi društvo iz konfliktnog i distorzičnog stanja (dis)kontinuiteta bilo prevedeno u stanje smirujućeg, delatnog i beskonfliktnog legitimiteta.

Cvetićaninova knjiga ima najpre teorijsku eksplikaciju odnosa kontinuiteta i legitimiteta, potom raspravu o ulozi elita u oblikovanju društvene i političke stvarnosti, razmatranje problema odnosa kontinuiteta i legitimiteta u istorijskoj perspektivi koja seže od Prvog srpskog ustanka do naših dana, analizu slučaja Velike Britanije i uslova istorijskog procesa konstituisanja britanske elite, da bi, u finalu knjige, na tom temelju, od istorijskog i teorijskog aspekta knjige autor prešao na praktični apsekt dajući konkretne predloge kako da srpsko društvo iz „začaranog istorijskog kruga“, ispunjenog prevratima, sukobima i drugim istorijskim traumama, pronađe „institucionalni izlaz“. Taj izlaz Cvetićanin prepoznaje u nužnosti da srpske elite oblikuju drugačiji institucionalni i konceptualni okvir koji bi vodio do ravnoteže, društvenog smirivanja i neophodnog legitimiteta. Kao institucionalni okvir za oblikovanje legitimiteta u srpskom društvu Cvetićanin, polazeći i od iskustva svojih ranijih knjiga, pre svega, Političke mehanike i veštine državništva i Državništva modernog doba, predlaže model francuske Pete republike.

– Srpsko društvo u prvim decenijama 21. veka odaje utisak nedovršenog i nestabilnog društva koje tumara kroz lavirinte istorije često završavajući u njihovim slepim ulicama. Posvađano iznutra, podeljeno prema spolja, izloženo i iznutra i spolja „ratu svih protiv sviju“, bez bazičnog poverenja između različitih delova društva, srpsko društvo ima sve razloge da brine za svoj dugoročni opstanak – kaže Neven Cvetićanin u knjizi Slepe ulice istorije.

Knjiga Nevena Cvetićanina je razložna i provokativna rasprava, poziv na dijalog kao neophodan uslov prepoznavanja, razumevanja i uspostavljanja legitimiteta kao načina da se iz slepih ulica istorije pređe u prohodne istorijske tokove.