Beograd dva

Trojica dvanaestogodišnjaka, sticajem okolnosti, istog dana, dvadesetosmog avgusta 1899. stižu u Beograd.

Stefana Vukobrata otac brani od gladi i iz Hercegovine i šalje kod bogatog kuma, Strahinju Milosavljevića sklanjaju kod tetke, od krvne osvete sa Kosova, jer mu je otac, zatekavši ga u krađi šume, ubio komšiju Albanca, Pavle Kozarević dolazi sa ocem Živanom iz Budimpešte, prateći oca koji ima nameru da pomogne u stvaranju moderne srpske države i njenoj evropeizaciji.

Prvi put će se sresti na dočeku nove hiljadudevetstote godine, u hotelu Srpska kruna, gde će Pavle i Strahinja učestvovati u „evropski“ zamišljenom umetničkom programu, Stefan će biti tu da loži kaljevu furunu, donosi drva i pomaže u kujni.

Roman ih prati do 1912. godine i odlaska Prvi, potom i u Drugi balkanski rat, vezujući i preplićući i njihove sudbine ali i sudbinu Beograda, koji je na jednu nogu obuo lakovanu cipelu i zakoračio ka Evropi, Verdiju, Ibzenu a druga noga je još uvek u konduri, zaglavljena u orijentalnom blatu, obavijena mirisom ćumura i zvukom zurli.

Njihovo odrastanje prate i burni politički događaji, kraljeubistvo i smena dinastije, aneksija Bosne od strane Austrougarske, pripreme za Balkanski rat, zajedno sa njima menja se i raste i Beograd, kao glavni junak ovog romana. Uostalom, roman se i zove Beograd.